Besinlerin sırf fizikî açlığı gidermek için kullanılan bir araç olduğunu düşünenlerdenseniz, yanılıyorsunuz. Bilhassa yüksek karbonhidrat, yağ ve şeker içeren besinler, beyindeki ödül düzeneğini devreye soktuğundan, haz vererek vakitle bağımlılığa dönüşebiliyor. Böylece yemek yemek, bilhassa de hislerini sağlıklı yönetmekte zahmet çeken bireyler için fizikî bir muhtaçlık olmaktan çıkıp insanın kaçış alanı haline gelebiliyor.
Yapılan araştırmalar, muhtaçlığın üzerinde yemek yeme sebebinin 75 oranında duygusal duruma bağlı olduğunu gösteriyor. Hisler yemek yeme halini yönetirken, beraberinde alınan kilolar yeniden ruhsal problemlere neden olabiliyor. Ruhsal, yani duygusal açlıktan kurtulmanın en kıymetli anahtarının farkındalık olduğunu söyleyen Psikolog Dr. Feyza Bayraktar,duygu durumuna bağlı bozuk yeme davranışlarının, bir uzman tarafından teşhis edilmesi ve kesinlikle şahsa özel tedavi süreci belirlenmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Son vakitlerde sıkça duyulan “duygusal açlık” ve “duygusal yeme” kavramları, insanın fizikî olarak aç olmadığı anlarda, bilhassa zorlandığı hisleri yönetmekte zahmet çektiği vakit yemek yemeye yönelmesi olarak özetlenebilir.
Yemek yemenin, yalnızlık, gerginlik, telaş, ıstırap, can ezası üzere karşısında zorlanılan hislerden kaçmak için kullanılan bir araç olmasının büyük sorunlara yol açacağını söyleyen Psikolog Dr. Feyza Bayraktar, duygusal yemenin, sıhhati tehdit eden kilo artışı, depresif his durumu ve hatta toplumsallaşmaktan kaçınma ile sonuçlanabileceğini belirtiyor.
Açlığınız ruhsal olabilir
“Can ezası, gerginlik, üzgün yahut yalnız hissetmeye sebep olan anlarda yemek yemeye yönelmek, yalnızca kilo almaya neden olmakla kalmıyor” diyen Bayraktar, fazla yemeye sebep olan sorunların altında yatan nedenlerin çözülmediği durumlarda, insanı bir kısır döngüye soktuğunun altını çizerek kelamlarına şöyle devam ediyor: “Duygusal yeme, insanın odağının yemeğe ve karnındaki doluluğa odaklanmasına, böylelikle içinde bulunduğu dertli his halinden uzaklaşmasına sebep olur. Sonrasında ise, kişi çoğunlukla pişmanlık ve suçluluk hisseder. Konutta yalnızken daima bir şeyler atıştırmak, mide uygunca dolmadan yatağa gidip uyuyamamak vakitle alışkanlık haline gelir. Fazla yeme, akabinde gelen suçluluk ve pişmanlık duygusu, kişiyi daha da fazla yemeye iter; böylelikle, insan kendisini içinden çıkılması sıkıntı bir döngü içinde bulur.”
Kişiden bireye nazaran değişiklik gösteren duygusal yeme hali sebeplerinin, gerilimi sağlıklı halde yönetememek, kâfi toplumsal dayanağın olmaması, insanın daima kendi kendini eleştirmesi üzere birçok farklı ruhsal etkenden de kaynaklanabildiğini söyleyen Bayraktar, bozuk yeme davranışının, kişinin başka ruhsal sorunları ile baş etme yolu olabileceğini ve bu nedenle de ihmal edilmemesi gerektiğini belirtiyor.
“Bir uzman tarafından teşhis ve tedavi edilmelidir”
Kişinin sıhhat durumunun bir tabip tarafından değerlendirilip bozuk yeme davranışına sebep olan yahut bozuk yeme davranışının sebep olduğu bir sıhhat sorunu olup olmadığının tespit edilmesinin epeyce kıymetli olduğu belirten Bayraktar, ruhsal dayanak sürecine olabildiğince erken başlanmasının, duygusal yemenin üstesinden gelmek için atılması gereken birinci adım olarak tanımlayarak kelamlarına şöyle devam ediyor: “Duygusal yeme yahut öteki bir ismiyle his duruma bağlı bozuk yeme davranışı, bir uzman tarafından teşhis edilmeli ve şahsa özel tedavi süreci belirlenmelidir.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
